Zonnepanelen, hoe veilig is dat?
Nieuwsbericht | 17-07-2024 |
Zonnepanelen of PV-systemen zijn een groeiende bron van energie, maar ze worden ook als potentieel veiligheidsrisico gezien, omdat delen van de installatie zolang er zonlicht is onder spanning blijven staan. Dit heeft gevolgen voor de veiligheid van personen die aan of bij deze systemen werken bijvoorbeeld bij brand. Daarnaast kunnen bij de gebruikelijke configuratie vlambogen ontstaan met een zodanig vermogen dat normale dakbedekking en -isolatie kan ontbranden.
De veiligheidsrisico’s van zonnepanelen liggen op het gebied van elektrische veiligheid en brandveiligheid. Een enkel zonnepaneel wekt een gelijkspanning op van 20 tot 40 Volt en een piekvermogen tot 500 Watt. Als ontstekingsbron is het vermogen van een paneel, geplaatst op een dak van moeilijk brandbaar materiaal zoals dakpannen, een beperkt risico. De spanning levert bij aanraking geen gevaar op voor personen.
Meestal liggen er meerdere zonnepanelen als systeem bij elkaar, deze zijn dan in serie geschakeld. Hierdoor ontstaat een string die een gelijkspanning van 900 tot 1.500 Volt opwekt. Voor deze serie-schakeling wordt gekozen, omdat bij hogere spanning dunnere kabels kunnen worden gebruikt om het vermogen over te brengen. Meerdere strings worden parallel geschakeld, vaak in zogenaamde combinerboxen. Per sectie kan zo een vermogen ontstaan van 25 kW tot zelfs 100 kW. Een omvormer of inverter zet de gelijkspanning (DC) om in bruikbare wisselspanning (AC).
Er kan door de gelijkspanning een vlamboog ontstaan met een behoorlijk vermogen. Vlambogen kunnen ontstaan als gevolg van slecht contact in verbindingen, veroudering, UV-straling of mechanische beschadiging van kabelisolatie tussen geleiders onderling of tussen geleiders en de aarde.
In het Bouwbesluit 2012 (art. 2.71) waren er regels opgesteld met vliegvuur als mogelijke ontstekingsbron. Een vlamboog van een PV-systeem is echter iets heen anders. De regelgeving in de Bbl (art. 4.47) is daarop niet aangepast. Tevens worden volgens de NEN 6063 eisen aan de dakbedekking gesteld. Met name voor platte daken en paneel-in-dak-systemen is de dakbedekking en de dakisolatie een aandachtspunt voor het brandrisico in samenhang met zonnepanelen.
Naast het risico op vlambogen speelt ook het risico op elektrocutie voor onderhoudspersoneel of brandweerpersoneel een rol. Zolang er daglicht is, blijft het zonnepaneel onder spanning staan en kan niet afgeschakeld worden. De wisselspanning na de omvormer kan wel worden afgeschakeld.
Een gelijkspanning van maximaal 110 Volt wordt (onder droge omstandigheden) als aanraakveilig beschouwd. Onder natte omstandigheden kan een veel lagere gelijkspanning al risico’s opleveren bij aanraking.
Brandweer Nederland heeft een handreiking opgesteld over de toepassing van zonnepanelen.
Deze handreiking kunt u hier downloaden.
Ook interessant: